Leonardo da Vinci - rocznica urodzin

15 kwietnia 1452 roku w miejscowości Vinci we Włoszech przychodzi na świat największy geniusz znany po dziś dzień - Leonardo di ser Piero da Vinci. Człowiek, którego kreatywność doceniana jest nie tylko w malarstwie, które jest chyba najbardziej znaną dziedziną wśród jego zainteresowań, ale również w architekturze, filozofii, muzyce, pisarstwie, matematyce, mechanice, anatomii, geologii. Aż podziw człowieka ogarnia gdy uświadamia sobie na jak wielu polach życia działał ten niesamowity wynalazca i odkrywca.
Chciałbym w kilku słowach przybliżyć wszystkim podróżnikom miejsca, które po dziś dzień oferują nam możliwość obcowania z dziełami tego człowieka lub które stanowią ważne punkty związane z życiem Leonarda.

Anchiano. Muzeum i dom w którym narodził się Leonardo.

Florencja. Galeria Uffizi. To tutaj zobaczyć można obraz, którego co prawda autorem był Verrocchio, ale Leonardo jako jego uczeń pracował również przy tym obrazie. Chodzi oczywiście o "Chrzest Chrystusa".


W salach tego samego muzeum zobaczymy również pierwsze dzieło artysty - "Zwiastowanie". Obraz powstał, gdy Leonardo miał zaledwie 20 lat.


Ostatnim dziełem w tym miejscu jest najdziwniejszy obraz "Pokłon Trzech Króli". To na tym obrazie widać jak Leonardo zmienia podejście do malowania.
Obok obrazów w Ufizzi znajduje się także rysunek "Pejzaż z rzeką". Na rysunku znajduje się inskrypcja wykonana pismem lustrzanym określająca datę jego powstania.  

Florencja. Palazzo Vecchio. Co prawda nie zobaczymy dzieła Leonarda, gdyż prawdopodobnie ukryte zostało pod innym dziełem malarskim, ale to właśnie na ścianie Sali Rady miało znajdować się malowidło "Bitwa pod Anghiari".


Florencja. Santa Croce. Florencja nie mogła pozwolić sobie, aby ten wielki człowiek nie był pochowany w ich panteonie sław jakim jest Kościół św. Krzyża. Tutaj na ścianie znajduje się tablica uznawana za symboliczny dla Florencji grób Leonarda.


 Wenecja. Gallerie dell'Accademia. Miejsce w którym obok wielu szkiców i studiów do kompozycji zobaczyć możemy jednen z najważniejszych rysunków mistrza - "Człowieka witruwiańskiego".

Mediolan. Kościół Santa Maria sella Grazie. W refektarzu tego kościoła zobaczyć można fresk "Ostatnia wieczerza". Niestety z uwagi na zastosowaną technikę i pomimo żmudnych prac konserwatorskich obraz ten jest w złym stanie.

Mediolan. Castello Sforzesco. Na zamówienie Lodovico Il Moro na ścianie sali balowej Leonardo wykonał akwarelę przedstawiającą kompozycję roślinną.

Mediolan. Biblioteka Ambrozjańska. Przechowuje rękopis Codex Atlanticus, który jest największym zbiorem notatek z różnych dziedzin nauki autorstwa Leonarda. Znajduje się tu również "Portret muzyka". Niedokończony portret jest jedynym na którym Leonardo sportretował mężczyznę.

Turyn. Biblioteca Reale. Tutaj przechowywany jest "Autoportret" Leonarda przedstawiający jego wizerunek około 1512 roku, czyli 7 lat przed śmiercią. Zobaczyć tu można również Traktat o locie ptaków. Szczegółowy opis ruchu piór i skrzydeł ptaków podczas lotu zawarty w notatkach można było potwierdzić dopiero po wynalezieniu techniki filmowania w zwolnionym tempie.

Watykan. Pinakoteka. Tutaj znajduje się obraz Św. Hieronim", którego historia jest zaskakująca. Według niektórych źródeł obraz został przepołowiony. Jedna jego część posłużyła do wykonania pokrywy w sklepie ze starociami, a druga do obicia blatu stołka szewskiego. Z tego powodu obraz jest w złym stanie.

Watykan. Biblioteka. Znajduje się tutaj Kodeks Urbianas. Jest to rękopis Leonarda w którym znajdują się notatki dotyczące działania światła i cienia. Poczynione przez mistrza obserwacje prawdopodobnie miały ogromny wpływ na jego malarstwo i sposób wykorzystania światła i cienia do realistycznego przedstawienia
malowanych postaci.

Paryż. Luwr. Miejsce będące Mekką dla wielbicieli malarskiego talentu Leonarda. Tutaj bowiem znajduje się najwięcej obrazów mistrza. Tym najbardziej sławnym jest oczywiście "Mona Lisa". Dzieło to przyciąga nieprzebrane rzesze osób chcących choć przez chwilę stanąć twarzą w twarz z Giocondą.


Jakby nieco w cieniu pozostają kolejne obrazy. A są to:
"Jan Chrzciciel" - jedyny obraz wykonany w Rzymie i ostatni namalowany przez Leonarda.


"La Belle Ferroniere" ukazujący Lukrecję Crivelli


"Madonna w grocie" - obraz zamówiony przez Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny przy kościele San Francesco Grande w Mediolanie.


Ostatnim obrazem jest "Św. Anna Samotrzeć". Obraz ukazuje trzy pokolenia stąd jego nazwa. Na obrazie widzimy św. Annę, jej córkę Maryję i jej wnuka Jezusa.
W Luwrze znajdują się również rysunki Leonarda (m.in. "Portret Isabelli d'Este")

Sankt Petersburg. Ermitaż. Tutaj trafiły dwa obrazy mistrza. Są to:
"Madonna Benois"


"Madonna Litta"


Londyn. National Gallery. W muzeum tym znajduje się druga wersja obrazu "Madonna w grocie". Przez wiele osób jej pochodzenie poddawane jest w wątpliwość. Uważa się bowiem, że obraz wykonany został przez uczniów Leonarda, a sam mistrz posłużył się pędzlem tylko, aby dokonać kilku poprawek w obrazie.

Monachium. Stara Pinakoteka. Obejrzeć tu można jeden z najwcześniejszych obrazów "Madonna z goździkiem".

Kraków. Muzeum Czartoryskich / Wawel. Jedyny obraz Leonarda na ziemie Polski trafił dzięki księżnej Izabeli Czartoryskiej. Obraz przedstawiający Cecylię Gallerani trzymającą na rękach łasiczkę moim zdaniem jest piękniejszy niż "Mona Lisa". Tak, tak. Mówię o obrazie znanym jako "Dama z gronostajem". Nie wiem co w nim takiego jest, ale pomimo przyjemności patrzenia na niego już tak wiele razy, z przyjemnością staję przed nim ponownie.


Waszyngton. National Gallery of Art. Kto ma szczęście posiadać amerykańską wizę ten może na własne oczy zobaczyć "Portret Ginvry Benci". Jest to na szczęście jedyny obraz mistrza, który znajduje się w Stanach Zjednoczonych. Pozostałe dzieła my Polacy możemy zobaczyć bez upokarzającej procedury wizowej.

Miejscami w których natkniemy się także na szkice, rysunki i studia do obrazów są:
Oksford - Christ Church College
Londyn - British Museum
Madryt - Biblioteca National
Paryż - Biblioteca Institut de Frace
Budapeszt - Muzeum Sztuk Pięknych

Amboise. Tutaj znajduje się prawdopodobny grób artysty.

Ale jak wspomniałem Leonardo da Vinci był nie tylko artystą. Dowodem na to są liczne notatki jakie pozostawił. To dzięki nim możemy powiedzieć, że był autorem spadochronu, helikoptera, czołgu, łodzi podwodnej. Zgłębiał anatomię człowieka. Zaznajamiał się nie tylko z systemem ścięgien, kości, układu oddechowego i krwionośnego, ale badał również proces ciąży. Zajmował się hydrauliką i architekturą. Śledząc ogrom zainteresowań tego tylko jednego człowieka nie sposób nie zadać sobie pytania: Co mógłby osiągnąć Leonardo da Vinci żyjąc w innych czasach?

2 komentarze:

  1. Lubię czytać Pana blog, ponieważ jest interesujący i często nawiązuje Pan do różnych rocznic i sytuacji. Bardzo cieszę się, że przypomniał Pan o Leonardzie da Vinci, akurat w jego rocznicę urodzin. Jeśli mogę, to dodam, że warto odwiedzić Muzeum w dolinie Loary w Głos Luče (niestety nie mam biletów). Leonardo przybył do tego pałacu na zaproszenie króla Francji i przywiózł ze sobą trzy dzieła: słynną Giacondę, Świętą Annę Samotrzecią i Jana Chrzciciela. W Amboide spędził ostatnie trzy lata życia. W okresie tym, bardzo intensywnie pracował. Po śmierci pozostawił testament, swoje rękopisy i szkice. W muzeum można między innymi obejrzeć modele 40 machin zaprojektowanych przez Mistrza. Dla mnie i większości ludzi, Leonardo da Vinci był wielkim Człowiekiem. Serdecznie polecam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo fascynuje mnie Leonardo. A ponieważ miałem okazję zobaczyć wiele z jego dzieł, dlatego postanowiłem się tym podzielić na blogu. Niestety nie miałem możliwości być wszędzie, więc bardzo dziękuję za wspomnienie o pałacu, gdzie zakończył życie. Wpis ma już kilka lat, ale staram się o nim przypominać w rocznicę urodzin Leonarda. Myślę, że jest tego wart.

      Usuń