Szamotuły - Muzeum - Zamek Górków

Szamotulski Zamek powstał u progu XV wieku. Inicjatorem jego budowy był Dobrogost Świdawa-Szamotulski. Zamek składał się z budynku mieszkalnego, baszt, osobno położonej wieży, a całość otaczał mur i fosy. W 1511 roku Katarzyna Szamotulska poślubiła kasztelana poznańskiego Łukasza II Górkę, który kilka lat później (rok 1518) zdecydował o przebudowie Zamku w stylu renesansowym. Po jego śmierci prace kontynuował jego syn Andrzej Górka. Ostatnim właścicielem tego miejsca z rodu Górków był Łukasz III Górka - postać niezwykle kontrowersyjna. Jego żoną była Elżbieta Ostrogska - wnuczka Zygmunta Starego - zwana Halszką. I to właśnie z jej osobą wiąże się legenda i nazwa Baszty. Małżeństwo z Łukaszem zostało Elżbiecie narzucone siłą i nigdy się z tym nie pogodziła. Dlatego mąż zdecydował o zamknięciu kobiety w wieży i przetrzymywaniu jej w tym miejscu przez 14 lat. Swoją wolność odzyskała po śmierci męża. Wyjechała z Szamotuł do Dubna, ale była tak silnie wycieńczona psychicznie i fizycznie, że po trzech latach również odeszła z tego świata. Według legendy Halszka do dziś odwiedza swoją basztę. Zamek przechodził następnie na własność kolejno rodzin: Gostyńskich, Rokossowskich, Korzobok-Łąckich i Mycielskich. W 1837 roku trafił w ręce Fryderyka Wilhelma IV Pruskiego, przyszłego króla, aby następnie do 1918 roku stać się rezydencją książąt Sachsen-Coburg-Gotha. W okresie międzywojennym Zamek przeszedł w ręce Skarbu Państwa, a w czasie II wojny światowej służył jako siedziba administracji okupacyjnej i organizacji Hitler-Jugend. Po wojnie zabudowania przeznaczono na szkołę średnią, a od 1957 roku stopniowo przekazywano pomieszczenia Zamku na cele muzealne.

Na odwiedzających Muzeum czeka jedna z największych w Polsce kolekcji ikon. Jest to około 1200 obiektów przekazywanych do Muzeum od 1994 roku przez służby celne jako przedmioty zarekwirowane w trakcie przemytu. Na wystawie stałej zobaczyć można zaledwie część tego zbioru (około 350 sztuk). W pozostałych pomieszczeniach zobaczymy odtworzone wnętrza magnackie. Ja miałem również przyjemność obejrzeć wystawę poświęconą fabryce Pacyków prezentującą przepiękne wyroby fajansowe i terakotowe z tego zakładu.

Obok Zamku znajduje się oficyna, gdzie zgromadzone są eksponaty związane z etnografią. Zobaczyć można warsztat kowalski, stolarski i tkacki oraz przedmioty codziennego użytku. Na piętrze prezentowane stroje ludowe i elementy tradycyjnego ubioru.

W Baszcie Halszki prezentowane są eksponaty archeologiczne oraz historia Szamotuł od XIII wieku do końca II wojny światowej. Niestety z uwagi na okres ograniczeń Covidowych podczas którego dotarłem do Szamotuł, wstęp do Baszty nie był możliwy.

https://zamek.org.pl/