Wałbrzych - Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia

Górnictwo węgla kamiennego w Polsce kojarzymy najczęściej z okręgiem górnośląskim. Zapominamy, że złoża znajdowały się również w innych częściach naszego kraju i również były eksploatowane.
W rejonie Wałbrzycha kopalnie powstawały już w XVI wieku. Były to jednak niewielkie wyrobiska należące do kmieci i dziedzica. Dopiero w 1769 roku ogłoszono nowe prawo górnicze, na podstawie którego w 1770 roku zgłoszono do Urzędu Górniczego utworzenie kopalni "Fuchs". Nazwa ta później była kilkukrotnie zmieniana i ostatecznie w momencie likwidacji kopalnia nosiła nazwę "Julia. Powstała ona z połączenia pól górniczych o łącznej powierzchni ponad 20 tyś m2. Od tego momentu rozpoczęła się historia wydobywania węgla trwająca w tym miejscu do 1996 roku. W tym okresie kilkakrotnie teren kopalni był powiększany poprzez włączanie do niej kolejnych wyrobisk. Początkowo były to wyrobiska odkrywkowe, a z czasem sztolniowe. Ważnym momentem był rok 1867, w którym uruchomiono pierwszy szyb głębinowy. Kolejne takie szyby powstawały w 1874 i 1884 roku. Zakładano, że wydobycie możliwe będzie z głębokości nawet 611 metrów. Rocznie wydobywano nawet do 800 tyś ton węgla, w szczytowym momencie zakład ten dawał zatrudnienie kilku tysiącom pracowników. Niestety na początku lat 90-tych XX wieku rentowność wydobycia gwałtownie załamała się, co wymusiło postawienie kopalni w stan likwidacji. Ostatni wózek węgla wyjechał na powierzchnię pod koniec września 1996 roku, a likwidację podziemnych wyrobisk zakończono we wrześniu 1998 roku. Jednak na tym historia tego miejsca nie kończy się. Już bowiem w 1999 roku władze Wałbrzycha podjęły decyzję o utworzeniu na terenie kopalni Muzeum Przemysłu i Techniki. Po przeprowadzeniu rewitalizacji i rozbudowie trwającej do 2014 roku otwarto ostatecznie Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w skład którego wchodzą:
- Muzeum Przemysłu i Techniki
- Galeria Sztuki Współczesnej
- Centrum Ceramiki Unikatowej
oraz kawiarnia i pokoje gościnne.
Zwiedzanie Starej Kopalni odbywa się w towarzystwie przewodnika, którymi najczęściej są dawni górnicy pracujący na kopalni. Bilet warto wcześniej zarezerwować on-line. W ramach zwiedzania oprowadzani jesteśmy trasą wiodącą poprzez: łaźnię łańcuszkową, lampownię, kotłownię, warsztat mechaniczny, budynki maszyn wyciągowych, nadszybia, wieże szybów, 25 metrową wieżę widokową, budynki przerobu mechanicznego węgla, lecz przede wszystkim podziemny tunel przybliżający specyfikę pracy wałbrzyskiej kopalni. Po drodze mamy okazję zapoznać się z eksponatami w postaci przedmiotów związanych z wyposażeniem roboczym górników (np. lampy lub sprzęt ratowniczy) oraz tradycjami górniczymi (mundury, sztandary i pamiątki związane z Barbórkami). Całość trasy wynosi 2,5 km i należy zarezerwować sobie co najmniej 2 godziny na jej przebycie. Chętni mogą wrócić samodzielnie w wyznaczone przestrzenie w których prezentowane są wystawy czasowe. 

https://starakopalnia.pl/

Pułtusk - Muzeum Regionalne

Idę rynkiem w Pułtusku i widok przede mną jakby znajomy. Chwila zastanowienia i przychodzi przypomnienie, że widziałem to miejsce wiele razy, oglądając pierwszy odcinek serialu Stanisława Barei "Alternatywy 4". No ale przyjechałem tutaj nie w odwiedziny do Aniołów, tylko na zwiedzanie Muzeum.
Muzeum Regionalne w Pułtusku powstało w 1964 roku. Inicjatorem jego utworzenia było Towarzystwo Kulturalne Ziemi Pułtuskiej. Na siedzibę przeznaczono wieżę ratuszową, której budowę rozpoczęto w połowie XV wieku, a rozbudowywano w wieku XVI i XVII. Oglądając wieżę z zewnątrz można dostrzec, gdzie i do jakiej wysokości znajdował się sam ratusz. Początkowo Muzeum zajmowało się gromadzeniem rzemiosła artystycznego, ale z czasem pojawiły się również pamiątki związane z historią miasta i regionu. Bardzo ważnym wydarzeniem było przeprowadzenie na Wzgórzu Zamkowym badań archeologicznych w latach 1978-89. Prace te przyniosły około 6 tysięcy eksponatów, które do dzisiaj poddawane są badaniom, interpretacji i opracowaniom naukowym. Jest to również ważne z punktu widzenia zwiedzających, gdyż bez odpowiednich plansz i rekonstrukcji trudno byłoby docenić przedstawione na wystawie eksponaty. W 2011 roku Muzeum powiększyło się o dodatkową przestrzeń wygospodarowaną w dolnej kondygnacji kamienicy przy Rynku. Pomieszczenia te przeznaczono do przedstawienia jednej z największej atrakcji Muzeum, z której słynie ono daleko poza granicami naszego kraju. Choć nie są to duże przedmioty, to przybyły do nas z bardzo daleka, a mam na myśli zbiór meteorytów, które spadły w okolicy Pułtuska 30 stycznia 1868 roku. Dodatkowo w tej placówce zobaczymy pamiątki związane z kampanią Napoleona na Mazowszu w latach 1806/07, oraz bardzo cenny dla Muzeum obraz Teofila Kwiatkowskiego urodzonego w Pułtusku malarza, przyjaciela i pierwszego portrecisty Fryderyka Chopina.
W 2020 roku do celów ekspozycyjnych zaadaptowano również piwnice ratuszowe, które przeznaczono na prezentację historii samego ratusza od 1405 do 1729 roku.
I chociaż na zwiedzanie Muzeum wystarczy godzinka to zachęcam do odwiedzenia Pułtuska, aby zobaczyć nie tylko Muzeum, ale również sam Rynek i inne zabytkowe miejsca w tym miasteczku.

https://muzeum.pultusk.pl/

Warszawa - Muzeum Warszawy

Powstanie Muzeum Warszawy to rok 1936. Początkowo był to oddział Muzeum Narodowego, działający jako Muzeum Dawnej Warszawy, zajmujący się prezentacją licznych varsavianów. Siedzibą Muzeum zostały trzy kamienice przy Rynku Starego Miasta: Baryczkowska, Kleinpoldowska i Pod Murzynkiem.Wszystkie one powstały w XV wieku, ale każda z nich posiada odrębną i bogatą historię. Niestety nadszedł rok 1939, a wraz nim II wojna światowa, która przerwała pracę Muzeum. W konsekwencji Powstania Warszawskiego miasto miało przestać istnieć. Na koniec wojny 65% Warszawy to gruzy. Stare Miasto niemal w całości zrównano z ziemią. Wyjątkiem były Kamienice Pod Murzynkiem oraz Kleinpoldowska. Ocalały prawdopodobnie dzięki pracom remontowym podjętym podczas przygotowań do umieszczenia w ich wnętrzach Muzeum. W 1948 roku zapadła decyzja, aby reaktywować jego działalność pod nazwą Muzeum Historyczne m.st. Warszawy. Jednocześnie postanowiono, że na potrzeby Muzeum przeznaczone zostanie jedenaście odbudowywanych kamienic przy Rynku Starego Miasta. Niestety zbiory po wojnie prezentowały opłakany stan. Większość z nich uległa zniszczeniu lub rozproszeniu. W 1950 roku w inwentarzu znajdowało się zaledwie 169 obiektów. Do powiększenia kolekcji przyczynili się warszawiacy przekazujący swoje pamiątki rodzinne oraz znaleziska pozyskiwane podczas odbudowy Warszawy. Pozwoliło to w styczniu 1955 roku otworzyć Muzeum dla turystów i zaprezentować wystawę stałą o historii miasta od jego powstania po współczesność. Po 10 latach uaktualniono ją jednocześnie zmieniając tytuł na "Siedem wieków Warszawy". W takiej formie, z kilkoma unowocześnieniami w międzyczasie, była ona prezentowana do 2017 roku. Wtedy, już jako Muzeum Warszawy (zmiana nazwy nastąpiła w 2014 roku), udostępniono obecnie prezentowaną ekspozycję "Rzeczy warszawskie". Na wystawie tej prezentowane są 7352 eksponaty w postaci rzeczy użytkowych, dzieł sztuki i pamiątek związanych z ludźmi i wydarzeniami jakie miały miejsce w historii Warszawy. Bardzo ciekawe jest wprowadzenie do wystawy zatytułowane "Dane warszawskie", które jest zbiorem wykresów, map, danych statystycznych przedstawionych jako istne kompendium wiedzy o stolicy.
Obecnie w zasobach Muzeum Warszawy znajduje się ponad 250 tys zabytkowych przedmiotów. Muzeum oprócz siedziby głównej przy Rynku Starego Miasta posiada jeszcze 9 oddziałów rozsianych po całym mieście. Dwa z nich: Muzeum Farmacji i Barbakan zostały już przeze mnie opisane na blogu wcześniej.

https://muzeumwarszawy.pl/