Ropa naftowa jest jednym z podstawowych surowców światowej gospodarki. To dzięki niej na potęgi finansowe wyrosły kraje arabskie oraz USA. Obecnie najwięcej tego surowca wydobywa się w Arabii Saudyjskiej. Ale mało kto wie, że pierwsza kopalnia ropy i pierwsze przedsiębiorstwo zajmujące się jej wydobyciem powstało w Polsce. Miało to miejsce w 1854 roku w niewielkiej podkarpackiej wsi Bóbrka. Założycielami przedsiębiorstwa byli: skromny farmaceuta Ignacy Łukasiewicz, ziemianin Tytus Trzecieski oraz właściciel wsi Bóbrka Karol Klobassa-Zrencki.
A teraz pytanie: skąd w tym gronie farmaceuta? Ignacy Łukasiewicz zainteresował się ropą pracując w aptece "Pod Złotą Gwiazdą" we Lwowie już w 1852 roku. Wraz z Janem Zehnem pracował nad destylacją ropy i wykorzystaniem tych destylatów jako lekarstw. Wynikiem ich prac było otrzymanie nafty, ale tylko Łukasiewicz starał się znaleźć dla niej praktyczne zastosowanie. Dzięki jego pracy i pomysłowi 31 lipca 1853 roku po raz pierwszy zapłonęła lampa zasilana naftą.
Wracając do kopalni w Bóbrce. Połączenie wiedzy, pieniędzy i ziemi pozwoliło na utworzenie przedsiębiorstwa słynącego z doskonałej organizacji i nowoczesnych metod wydobycia opartych na wiedzy ówczesnych autorytetów z zakresu geologii i wiertnictwa. Pomimo zawieruchy obu wojen kopalnia przetrwała, a dzięki odkrytym w latach 50 XX wieku nowym złożom przeżyła nowe odrodzenie. I działa, aż do dziś.
W 1961 roku dla ocalenia dziedzictwa naftowego założono na terenie kopalni Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa. Powołanie Muzeum miało uchronić przed zniszczeniem autentyczne budynki, maszyny, urządzenia, narzędzia i dokumenty związane z polskim przemysłem naftowym. Obszar Muzeum to 20 hektarów. Najcenniejszymi zabytkami, które mamy możliwość zobaczyć to:
- wykonana ręcznie około 1860 roku kopanka Franek. Jej początkowa głębokość 50 metrów została pogłębiona za pomocą wiertnicy do 150 metrów.
- kopanka Janina, którą ręcznie wykopano na głębokość 132 metrów, aby następnie pogłębić ją do 250 metrów i wykorzystywać do dzisiaj
- Budynek Administracyjny tzw. Dom Łukasiewicza z 1865 roku, w którym obejrzeć można lampy naftowe, ekspozycję geologiczną, a także dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań multimedialnych - interaktywnie spotkać się z samym Łukasiewiczem pracującym w aptece.
- warsztat mechaniczny z 1864 roku, kuźnia z 1856 roku i kotłownia z 1867 roku.
Z roku na rok Muzeum powiększa się i poszerza ekspozycje starając się być placówką coraz bardziej atrakcyjną dla zwiedzających. Oprócz zabytków z początku istnienia kopalni zobaczyć możemy sektor poświęcony wydobyciu ropy i gazu w latach 60-tych, multimedialną salę pokazującą w prosty i przystępny sposób proces wykorzystywania gazu ziemnego czy stację należącą do CPN, która zakończyła swoją działalność w 1999 roku. W 2018 roku Muzeum otrzymało tytuł Pomnika Historii, co umożliwiło starania o wpisanie tego miejsca na listę UNESCO.
Rok 2022 ogłoszony został przez polski Sejm (obok 5 innych patronów) rokiem Ignacego Łukasiewicza.
Dla zwiedzających: Muzeum zlokalizowane jest w przepięknym, lesistym terenie. Większość czasu przebywa się na otwartej przestrzeni. Dlatego przed zwiedzaniem warto sprawdzić warunki atmosferyczne w danym dniu. Na zwiedzanie należy zarezerwować nie mniej niż dwie godziny. W wielu miejscach umieszczone są tabliczki ostrzegające przed używaniem ognia. Trzeba pamiętać, że to jednak stale pracująca kopalnia ropy naftowej, której zapach można wyczuć w wielu miejscach Muzeum.
