W 1648 roku zakończył się wielki europejski konflikt religijny zwany wojną trzydziestoletnią, podczas którego ewangelicy na terenach śląskich księstw utracili niemal wszystkie swoje świątynie i możliwość wyznawania własnej wiary. Na mocy zawartego w Munster tzw. pokoju westfalskiego, dzięki naciskom Szwecji, protestantom dano możliwość wybudowania trzech Kościołów Pokoju: w Głogowie, Jaworze i Świdnicy. Co ciekawe, ugoda ta została obwarowana dodatkowymi zastrzeżeniami, które miały uniemożliwić realizację tych uzgodnień. W myśl tych zastrzeżeń:
- do budowy można było użyć wyłącznie materiałów nietrwałych (np. drewno, glina, słoma)
- kościół miał powstać poza murami miasta, ale nie dalej niż na odległość strzału armatniego z murów miejskich
- nie mogły wyglądać jak typowy kościół
- musiały być pozbawione dzwonnic i wież
- budowa musiała zakończyć się w przeciągu jednego roku
- koszt budowy miała pokryć wyłącznie społeczność protestancka
- przy kościele zakazane było powstawanie szkół parafialnych.
26 września 1652 roku w Jaworze wytyczono plac pod budowę świątyni. Projekt architektoniczny przygotował Albrecht von Säbisch. Prace rozpoczęto od położenia kamienia węgielnego 24 kwietnia 1654 roku, a zakończono 30 października 1655 roku. Uroczyste poświęcenie kościoła odbyło się 23 grudnia 1655 roku. Budowla do dziś ma 43,5 m długości, 14 m szerokości i 16 m wysokości, jej powierzchnia to 1180 m², a w swoim wnętrzu może pomieścić 6000 osób. Po zakończeniu prac budowlanych rozpoczął się trwający kolejne sto lat okres wykańczania wnętrza. Ściany, stropy i elementy konstrukcyjne pokryto polichromiami. Na balustradach empor drugiej i czwartej umieszczono obrazy przedstawiające 71 scen ze Starego Testamentu oraz 72 z Nowego Testamentu i Apokalipsy. Na dobudowanych w późniejszym czasie balustradach empor pierwszej i trzeciej znalazły się tarcze herbowe oraz sceny biblijne. Jako wyposażenie kościoła do dziś podziwiać możemy bogaty barokowy ołtarz, sześcioboczną ambonę, ośmioboczną chrzcielnicę, organy i konfesjonały.
Kościół otoczony był cmentarzem, który z czasem został przekształcony w park, a zabytkowe nagrobki można zobaczyć przy zewnętrznych ścianach świątyni.
Z powstałych trzech Kościołów Pokoju do naszych czasów dotrwały dwa: w Jaworze i Świdnicy. Z uwagi na ich historię i znaczenie dla kultury i dziedzictwa ludzkości zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Kilka lat temu miałem możliwość zobaczyć kościół w Świdnicy i obecnie mam już porównanie. Kościół w Jaworze jest większy i utrzymany w innej kolorystyce przez co ten w Świdnicy uważam za ładniejszy. Ale jest to moja wyłączna i subiektywna ocena.
Dla zwiedzających: Kościół Pokoju w Jaworze można zwiedzać przez cały rok. Wstęp do wnętrza jest płatny. Za możliwość fotografowania pobierana jest dodatkowa opłata. Co kilkanaście minut odtwarzane jest nagranie dotyczące historii kościoła.
http://kosciolpokojujawor.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz